Trong quá trình thiết kế và xây dựng, một trong những thách thức lớn nhất đối với nhà ống, loại hình nhà phổ biến tại các đô thị Việt Nam, chính là bài toán lấy sáng tự nhiên. Do đặc điểm chiều ngang hẹp, chiều sâu lớn và nhà phố thường bị kẹp giữa hai công trình liền kề, nên nhà ống dễ rơi vào tình trạng thiếu sáng, thiếu thông gió. Điều này khiến không gian sống bí bách và tốn nhiều điện năng chiếu sáng. Vậy đâu là giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống vừa hiệu quả, vừa thẩm mỹ lại phù hợp với điều kiện sống thực tế? Cùng EnBasic tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Vì sao nhà ống thường thiếu ánh sáng?
Cấu trúc của nhà ống vốn được thiết kế để tối ưu diện tích đất mặt tiền nhỏ, thường chỉ rộng từ 3–5m nhưng kéo dài về sau. Chính điều này khiến ánh sáng mặt trời khó tiếp cận các khu vực phía trong, đặc biệt là tầng trệt và giữa nhà.
Thêm vào đó, nhiều ngôi nhà ống nằm san sát nhau trong hẻm nhỏ, không có khoảng hở hai bên, càng làm cho ánh sáng tự nhiên bị hạn chế nghiêm trọng. Nếu không có sự tính toán hợp lý trong thiết kế, nhà ống sẽ luôn trong tình trạng âm u, tối tăm vào ban ngày, ảnh hưởng đến chất lượng sống lẫn thẩm mỹ nội thất.
Giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống hiệu quả nên tham khảo
Dưới đây là những cách lấy sáng cho nhà ống được các kiến trúc sư và gia chủ đánh giá cao, cả về tính ứng dụng lẫn hiệu quả lâu dài. Bạn có thể tham khảo để áp dụng vào cho ngôi nhà của mình.
Thiết kế giếng trời
Giếng trời là giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống hiệu quả và phổ biến nhất hiện nay. Việc chừa một khoảng không thông suốt từ mái xuống tầng trệt không chỉ giúp ánh sáng len lỏi vào các khu vực sâu bên trong, mà còn tạo luồng không khí đối lưu tự nhiên.
Bạn có thể bố trí giếng trời ở giữa nhà (gần khu vực cầu thang), phía sau nhà hoặc ở cuối hành lang, nơi ít bị chắn sáng. Kết hợp giếng trời với cây xanh, tường ốp gạch thô hay lam chắn nắng sẽ tăng thêm phần sinh động, tạo điểm nhấn kiến trúc.
Tận dụng cửa kính và vách kính lớn
Thay vì sử dụng tường gạch kín bưng, hãy sử dụng các vách kính cường lực, cửa kính trượt hoặc ô cửa sổ kính lớn ở mặt tiền, sân sau hoặc khu vực giếng trời. Chất liệu kính giúp ánh sáng xuyên suốt và lan tỏa khắp không gian. Đặc biệt với nhà ống mặt tiền hẹp, việc thay thế một phần tường gạch bằng vách kính vừa giúp đón sáng, vừa tạo hiệu ứng thị giác rộng rãi và hiện đại hơn cho ngôi nhà. Đây là cách lấy ánh sáng cho nhà ống cũng được rất nhiều gia chủ áp dụng.
Bố trí cửa sổ cao sát trần
Nếu nhà bạn có một khoảng hở bên hông hoặc giáp với hẻm, việc mở các cửa sổ cao sát trần sẽ giúp lấy ánh sáng từ phần trên, nơi ánh nắng ít bị cản trở. Đây là cách thường được dùng ở tầng lửng, tầng áp mái, giúp không gian trên cao luôn sáng sủa và thoáng đãng.
Thiết kế mái lấy sáng bằng kính hoặc polycarbonate
Những khu vực như sân sau, giếng trời hoặc ban công hoàn toàn có thể được lợp mái kính cường lực hoặc tấm lấy sáng polycarbonate. Đây là giải pháp lấy sáng cho nhà ống rất phổ biến vì vừa bền, vừa giúp ánh sáng tràn vào nhưng vẫn che mưa hiệu quả. Bạn cũng có thể sử dụng loại mái kính mờ hoặc mái kính màu để tránh nắng gắt trực tiếp, đồng thời giữ được vẻ dịu mắt, dễ chịu.
Tận dụng gương trang trí phản chiếu ánh sáng
Gương không chỉ giúp nhân đôi không gian mà còn phản chiếu ánh sáng, dẫn sáng vào sâu bên trong nhà. Bạn có thể bố trí gương ở hành lang, lối đi hoặc đối diện nguồn sáng tự nhiên để lan tỏa ánh sáng hiệu quả hơn. Đây là cách lấy ánh sáng cho nhà ống thường có trong các thiết kế nhà phố hiện đại thích sự sang trọng.
Sử dụng tông màu sáng cho nội thất
Một giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống đơn giản được nhiều kiến trúc sư áp dụng đó là ưu tiên nội thất tone sáng. Một mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả là sử dụng màu sơn sáng như trắng, be, pastel hoặc nội thất tông gỗ sáng. Các bề mặt sáng màu có khả năng phản chiếu ánh sáng tốt hơn, tạo cảm giác rộng rãi, dễ chịu cho mắt. Hạn chế sử dụng màu tối hoặc quá nhiều vật liệu thô nặng vì chúng có thể hấp thụ ánh sáng và khiến không gian tối hơn.
Tạo khoảng thông tầng hoặc sân trong nhỏ
Trong trường hợp không thể làm giếng trời lớn, bạn có thể tạo khoảng thông tầng hoặc sân trong nhỏ ngay giữa nhà. Một khoảng sân mini có thể bố trí chậu cây, bể cá hoặc đơn giản là sàn gạch trống, cũng đủ để ánh sáng len lỏi vào giữa không gian sinh hoạt. Giải pháp này giúp kết nối thiên nhiên vào nhà, tạo cảm giác yên bình và thoáng đãng.
Tối giản bố trí nội thất
Không nên đặt đồ nội thất cồng kềnh chắn trước nguồn sáng tự nhiên như cửa sổ, vách kính hoặc khu vực giếng trời. Hãy tối giản đồ dùng, ưu tiên các món nội thất thông minh, giúp ánh sáng lan tỏa dễ dàng hơn trong nhà.
Tổng hợp mẫu nhà ống lấy ánh sáng đẹp và phổ biến nhất hiện nay
Có rất nhiều mẫu nhà ống hiện đại đã áp dụng thành công các giải pháp lấy sáng. Một số công trình nổi bật sử dụng giếng trời xuyên suốt từ mái xuống tầng trệt, bố trí vách kính lớn hướng ra vườn sau và sử dụng lam gỗ chắn nắng thông minh. Những thiết kế này vừa đảm bảo ánh sáng tự nhiên, vừa giúp ngôi nhà luôn mát mẻ và thông thoáng.
Lưu ý khi thiết kế ánh sáng tự nhiên cho nhà ống
Khi áp dụng các giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống, điều quan trọng nhất là cần cân nhắc đến yếu tố hướng nhà để lựa chọn vị trí và hình thức lấy sáng sao cho phù hợp. Chẳng hạn, nếu nhà quay về hướng Tây, việc sử dụng quá nhiều kính ở mặt tiền có thể khiến không gian bị nóng, chói nắng vào buổi chiều. Lúc này, bạn cần kết hợp thêm các lớp chắn nắng như rèm, lam gỗ, cây xanh hoặc kính phản quang để giảm thiểu tác động.
Bên cạnh đó, việc lựa chọn vật liệu lấy sáng cũng nên đi kèm với yếu tố an toàn và bền vững. Nếu sử dụng mái kính hoặc giếng trời bằng kính cường lực, hãy đảm bảo chất lượng kính đạt tiêu chuẩn kỹ thuật để tránh nguy cơ nứt vỡ do thời tiết. Hệ thống thoát nước mưa ở giếng trời cũng cần được xử lý tốt để tránh tình trạng thấm dột hoặc ẩm mốc.
Đặc biệt, cần lưu ý đến tính riêng tư khi mở các khoảng sáng trong nhà ống. Ánh sáng cần đi vào nhưng vẫn đảm bảo không bị người ngoài nhìn trực tiếp vào không gian sinh hoạt bên trong. Điều này có thể giải quyết bằng cách bố trí lam chắn, vách kính mờ, rèm kéo hoặc cây xanh theo lớp, vừa đảm bảo ánh sáng tự nhiên vừa giữ được sự kín đáo cần thiết cho gia chủ.
Việc thiết kế lấy sáng cho nhà ống không chỉ là giải pháp về mặt kỹ thuật, mà còn mang ý nghĩa rất lớn đến tinh thần, sức khỏe và thẩm mỹ không gian sống. Từ giếng trời, vách kính, sân trong đến việc lựa chọn nội thất sáng màu, mỗi chi tiết đều góp phần biến ngôi nhà của bạn trở nên chan hòa ánh sáng và tràn đầy sinh khí. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp lấy ánh sáng cho nhà ống hiệu quả, phù hợp với không gian sống riêng của mình, đừng ngần ngại liên hệ với đội ngũ kiến trúc sư để được tư vấn chuyên sâu và thiết kế tối ưu nhất.
( Một số hình ảnh mẫu tham khảo nguồn internet)